OCENA PODATNOŚCI TRANSPORTOWEJ PRODUKTÓW FRAKCJONOWANIA ŚRUTY RZEPAKOWEJ

Wstęp: Wzrastająca produkcja biopaliw płynnych i stałych z nasion rzepaku, przy  stałym znaczeniu tej rośliny w przemyśle spożywczym i paszowym, wymaga racjonalnego, a zwłaszcza efektywnego technologicznie i logistycznie zagospodarowania produktów ubocznych technologii przerobu rzepaku. Celem badań przedstawionych w artykule była ocena podatności transportowej zróżnicowanych ze względu na wielkość cząstek oraz skład chemiczny frakcji śruty rzepakowej.
Metody: Jako kryterium podatności transportowej przyjęto odporność frakcji śruty na przemiany stymulujące samozagrzewanie.  Wytypowano i oznaczono doświadczalnie następujące zmienne diagnostyczne: zawartość białka ogólnego, tłuszczu surowego oraz włókna surowego, porowatość, a także aktywność wody w poszczególnych frakcjach śruty. W celu uporządkowania zbiorów cząstek, a następnie wytypowania najkorzystniejszych ich zastosowań ze względu na przyjęte kryteria - cechy użytkowe i technologiczno-transportowe, obliczono dwa wskaźniki agregatowe.
Wyniki: Stwierdzono, iż najmniejszą podatność transportową wykazują średnie frakcje pyłowe (0,075-0,4 mm), największą zaś frakcja o największej granulacji (d> 3 mm). Istotną zależnością jest spadek wartości paszowej frakcji śruty wraz ze wzrostem podatności transportowej, co oznacza w praktyce, że frakcje najmniej pożądane w przemyśle paszowym, mogą być najmniej uciążliwe w transporcie.
Wnioski: Zaproponowano podział śruty rzepakowej na dwa produkty, różniące się przeznaczeniem oraz podatnością transportową. Frakcjonowanie śruty może przynieść wymierne korzyści zarówno dla przemysłu paszowego, jak i w sferze logistyki dostaw biopaliw stałych, w której obok kosztów surowca i jego transportu, istotną rolę w wykorzystaniu biomasowych źródeł energii odgrywają cechy przechowalniczo-transportowe.